Tarczyca to niewielki, lecz bardzo istotny gruczoł, znajdujący się na szyi , który odpowiada za prawidłową gospodarkę hormonalną. Wytwarza hormony, przede wszystkim tyroksynę (T4) . Hormony te odgrywają dużą rolę w metabolizmie Twojego kota i mogą powodować poważne problemy zdrowotne, gdy nie są produkowane w odpowiedniej ilości. Mają bardzo szeroki i wieloaspektowy wpływ na działanie całego organizmu. Gdy tarczyca szwankuje, większość narządów odczuwa negatywne tego skutki. Jako zaburzenie funkcji narządu możemy mówić o niedoczynności tarczycy( niedobór hormonów) oraz nadczynności( nadmierna produkcja hormonów)
Koty najczęściej chorują na nadczynność tarczycy
Przyczyny
W zdecydowanej większości przypadków przyczyną nadczynności tarczycy u kotów (nawet w 98%) są łagodne rozrosty nowotworowe tarczycy. Niewielki odsetek zachorowań stanowią przypadki złośliwych nowotworów tarczycy, aktywnych hormonalnie – zwykle są to gruczolakoraki.
Choroba dotyka często koty w średnim wieku i starsze : 12 – 13. rok życia.
Nadczynność tarczycy u kotów domowych bywa czasami trudna do zauważenia, chociaż jest to jeden z popularnych problemów zdrowotnych u starszych pupili. Choroby endokrynologiczne, do których należy nadczynność tarczycy, mogą dawać bardzo zróżnicowane objawy. Sama tarczyca nie musi powiększyć się na tyle , by była wyczuwalna np. podczas głaskania. Nie ma znaczenia również płeć kota. Objawy mogą dotyczyć zmian w zachowaniu kota oraz sugerować dysfunkcję innych narządów.
Objawy
Może pojawić się wyczuwalne powiększenie tarczycy:
utrata masy ciała
niepokój
wzrost apetytu
nadmierne oddawania moczu
kot jest podenerwowany, spięty
wzmożona reakcja na bodźce zewnętrzne
agresja
nadmierne wylizywanie prowadzące do wyłysień
sierść może być matowa i posklejana
zwiększona objętość kału
możliwa biegunka
wymioty
przyspieszone tętno
dudniące uderzenia serca
W zaawansowanym stadium choroby, kot staje się apatyczny, ospały, stara się ukryć przed domownikami, unika kontaktu i zabawy.
Diagnostyka
Po rozpoznaniu wstępnych objawów lekarz zleci kolejne badania. Do standardowego zestawu należą analiza poziomu hormonów tarczycy we krwi, badanie morfologiczne, również badanie parametrów biochemicznych . Może wystąpić podwyższenie aktywności enzymów wątrobowych, do których należą AST, ALT, GLDH i AP. Wykonane zostanie również badanie USG.
Leczenie
Zwykle dostępne są trzy opcje. Należą do nich:
farmakoterapia;
leczenie operacyjne;
leczenie jodem.
Najczęściej stosowanym leczeniem jest stałe podawaniu leków, które na celu mają zahamowanie wydzielanych przez tarczycę hormonów. Leczenie to ma wysoką skuteczność.
Niezbędne jest również regularne wykonywanie badań kontrolnych. W zależności od wyników, lekarz będzie miał możliwość ustalenia odpowiedniej dawki leku – modyfikacje jej lub pozostawienia na dotychczasowym poziomie.
Kolejną metodą leczenia jest usunięcie gruczołu tarczycy, które skutecznie uwolni kota od nadmiaru produkowanych hormonów.
Można zastosować również leczenie cząsteczkami radioaktywnego jonu, który niszczy jedynie nadaktywne komórki tarczycy, nie naruszając pracy tych, które pracują prawidłowo. Leczony w ten sposób kot przez jakiś czas musi być odizolowany od właściciela, aby nie narazić go na szkodliwe promieniowanie.
Jeśli Twój kot w krótkim czasie schudł, ma większy apetyt, a przy tym jest nienaturalnie pobudzony, skonsultuj się z lekarzem weterynarii i wykonaj niezbędne badania profilaktyczne. Wczesna diagnoza i leczenie jest gwarancją, że nadczynność tarczycy zostanie zahamowana, a kot powróci do pełnej sprawności.