Gruczoł tarczycy znajduje się na szyi psa i wytwarza hormony, przede wszystkim tyroksynę (T4). Hormony te odgrywają kluczową rolę w metabolizmie psa i mogą powodować poważne problemy zdrowotne, gdy nie są produkowane w odpowiedniej ilości.
Zaburzenia funkcjonowania tarczycy
Zaburzenia tarczycy obejmują nadprodukcję hormonów (nadczynność tarczycy), ich niedostateczną produkcję (niedoczynność tarczycy) oraz zaburzenia wydzielania hormonów. Hormony te są niezbędne do prawidłowego wzrostu i rozwoju organizmu, regulują funkcjonowanie skóry oraz odpowiadają za przemiany metaboliczne. U psów najczęściej występuje niedoczynność tarczycy, natomiast nadczynność jest rzadkością.
Niedoczynność tarczycy – przyczyny
Wrodzone
- Aplazja: brak obecności organu
- Hypoplazja: słabe wykształcenie narządu
Nabyte
- Niedobór jodu w pożywieniu
- Długotrwałe leczenie sulfonamidami
- Limfocytarne zapalenie tarczycy
- Zniszczenie gruczołu wskutek nowotworu
- Choroby przysadki mózgowej
- Autoimmunologiczny zespół wielogruczołowy
Objawy
Psy młode
Niedoczynność tarczycy u młodych psów i szczeniąt występuje rzadko, ale może objawiać się:
- Obniżoną temperaturą ciała
- Powiększeniem powłok brzusznych
- Brakiem zarastania ciemiączka przedniego
- Zaburzeniami rozwoju kości i spowolnieniem wzrostu
- Dużą głową i nieproporcjonalnie dużym językiem
- Trudnościami w pobieraniu pokarmu
- Opóźnionym wypadaniem zębów mlecznych
- Opóźnionym rozwojem psychicznym
- Zmniejszoną aktywnością
- Cienką, pozbawioną włosów sierścią
Psy dorosłe
Najczęściej chorują psy w średnim wieku (4-6 lat) oraz starsze. Rasy predysponowane to m.in. Golden Retriever, Labrador, Doberman, Jamnik, Owczarek Niemiecki, Beagle, Pudel, Cocker Spaniel, Seter Irlandzki.
Objawy u dorosłych psów
- Nietolerancja wysiłkowa, niechęć do ruchu i tresury
- Apatia, osowiałość, senność
- Zmienny apetyt, wzrost masy ciała
- Obniżona temperatura ciała, zmniejszona tolerancja na zimno
- Zmiany w skórze i sierści: włos szorstki i cienki, wyłysienia, „szczurzy ogon”
- Obrzęk śluzakowaty skóry, „smutny” wyraz pyska
- Zaburzenia rogowacenia, złuszczanie naskórka, hiperpigmentacja
- Zimna, pogrubiona, szorstka skóra
- Wtórne infekcje skóry, nawracające zapalenia uszu
- Rozjaśnienie sierści u ciemnych psów, możliwe guzki pod skórą
Niedoczynność tarczycy wpływa także na układ nerwowy i poruszanie się psa, objawiając się sztywnym chodem, niezbornością ruchową, oczopląsem, skręceniem głowy, niedowładem kończyn, a także problemami z układem krążenia i pracą serca, jak np. niskim tętnem.
Diagnostyka
Wczesna diagnoza niedoczynności tarczycy jest kluczowa. Diagnostyka obejmuje badanie krwi rozszerzone o profil tarczycowy, co pozwala na ocenę poziomu hormonów tarczycy. Jeśli wyniki wskazują na niedobór hormonów, wdrażane jest leczenie.
Leczenie
Leczenie niedoczynności tarczycy polega na suplementacji hormonów tarczycy poprzez doustne podawanie leków. Regularne stosowanie leków zatrzymuje rozwój choroby, a czasami może ją nawet cofnąć. Pierwsze efekty widoczne są już po 7 dniach, a zmiany neurologiczne i skórne cofają się w ciągu 1,5 do 3 miesięcy. Dawkowanie leków i czas trwania terapii ustala weterynarz prowadzący, a regularne kontrole są niezbędne dla monitorowania zdrowia psa.
