Trzustka u kota – narząd wyjątkowej uwagi
Koty często maskują objawy choroby i przystosowują się do życia w bólu, przez co często wymagają interwencji weterynaryjnej dopiero w zaawansowanym stadium choroby. Jednym z narządów, który zasługuje na szczególną uwagę, jest trzustka.
Trzustka – co to za narząd?
Trzustka to gruczoł znajdujący się w podbrzuszu kota, w pobliżu żołądka i dwunastnicy. Składa się z dwóch części odpowiedzialnych za różne funkcje:
- Część wewnątrzwydzielnicza: Odpowiada za produkcję hormonów, w tym insuliny, które trafiają do krwioobiegu.
- Część zewnątrzwydzielnicza: Produkuje sok trzustkowy z enzymami trawiennymi, który trafia do dwunastnicy i bierze udział w trawieniu pokarmu. Trzustka wytwarza również wodorowęglany neutralizujące kwas żołądkowy.
Kiedy trzustka choruje?
Choroby trzustki związane są z upośledzeniem funkcji zewnątrz- lub wewnątrzwydzielniczej, często prowadząc do stanu zapalnego narządu. Upośledzenie funkcji zewnątrzwydzielniczej objawia się zaburzoną produkcją soku trzustkowego lub przedwczesną aktywacją enzymów trawiennych. Upośledzenie funkcji wewnątrzwydzielniczej wiąże się z zaburzeniami gospodarki węglowodanowej, czego skutkiem może być cukrzyca. Zapalenie trzustki może występować w formie ostrej lub przewlekłej, a ostre zapalenie w skrajnych przypadkach może być śmiertelne. Przewlekłe zapalenie prowadzi często do niewydolności zewnątrzwydzielniczej.
Przyczyny zapalenia trzustki
Zapalenie trzustki może wystąpić u kotów w każdym wieku i niezależnie od płci. Jest schorzeniem o złożonej etiologii, a ustalenie pierwotnej przyczyny bywa trudne. Możliwe czynniki ryzyka obejmują:
- Otyłość
- Cukrzycę
- Choroby nadnerczy
- Zapalenie jelit
- Nieprawidłową dietę bogatą w tłuszcze
- Infekcje bakteryjne i wirusowe
- Toksoplazmozę i obecność pasożytów
- Zatrucie trującymi roślinami lub lekami
- Uraz fizyczny lub spowodowany zaklinowaniem w uchylonym oknie (zespół uchylonego okna)
- Niedokrwienie i niedotlenienie trzustki podczas operacji
Objawy zapalenia trzustki
U kotów objawy zapalenia trzustki są mniej wyraźne niż u psów, pojawiają się często w zaawansowanym stadium choroby. Główne symptomy obejmują:
- Ból brzucha, który koty starają się ukrywać
- Nietypowe pozycje podczas snu lub odpoczynku
- Unikanie dotykania brzucha, wyrywanie się przy podnoszeniu
- Brak chęci do zabawy, apatia
- Biegunka lub zaparcia
- Wymioty, brak apetytu
- Utrata masy ciała, ślinotok
- Żółtaczka (zażółcenie błon śluzowych)
- Wahania temperatury ciała
Jeśli zauważysz którekolwiek z tych objawów, niezwłocznie skonsultuj się z weterynarzem.
Leczenie
Podczas wizyty weterynarz przeprowadzi badanie fizykalne, pobierze krew do badań (zwłaszcza poziom specyficznej lipazy trzustkowej) oraz wykona USG. Leczenie jest długotrwałe i indywidualnie dostosowane do stanu kota. Może obejmować:
- Kroplówki uzupełniające elektrolity i nawodnienie
- Leki przeciwbólowe
- Zastępczą terapię enzymatyczną
- Suplementację witamin
- Leki przeciwbiegunkowe i przeciwwymiotne
- Antybiotyki i glikokortykoidy
- Ustalenie specjalistycznej diety
Profilaktyka
Zapalenie trzustki to choroba, z którą można walczyć skutecznie. Właściwie leczone koty mogą żyć komfortowo przez wiele lat. Kluczowa jest odpowiednia dieta, charakteryzująca się wysoką strawnością i niższą zawartością tłuszczu, dobraną przez weterynarza. Ważne jest ścisłe przestrzeganie zaleceń lekarskich i regularne kontrole.
Profilaktycznie zaleca się usunięcie z otoczenia kota trujących roślin oraz unikanie podawania leków przeznaczonych dla ludzi. Warto także regularnie wykonywać badania krwi i moczu, aby monitorować stan zdrowia kota.
